Retinol là gì? Phân loại, tác dụng và cách sử dụng để làm đẹp da

1. Retinol là gì?

Retinol, hay còn được gọi là vitamin A1, một dẫn xuất của vitamin A, thuộc nhóm Retinoid không kê đơn. Cơ chế hoạt động của Retinol trên da là trung hòa các gốc tự do có thể gây tổn thương cho tế bào Collagen trong da. Retinol được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp mỹ phẩm và thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da không kê đơn. Lý do là vì Retinol mang lại nhiều công dụng cho da như chống lão hóa, thúc đẩy tái tạo tế bào và cải thiện các vấn đề về da.

Bên cạnh đó có Retinal, một dạng retinoids nhẹ hơn so với Retinol, là lựa chọn tuyệt vời cho những người mới bắt đầu chăm sóc da với vitamin A. Tuy nhiên, do là dẫn xuất của Vitamin A, người dùng phải sử dụng hoạt chất đúng cách và đúng liều để nó có thể hoạt động tốt nhất.

Retinol là gì?

2. Phân loại các nhóm của Retinoid

Retinol là một trong năm dạng dẫn xuất thuộc nhóm Retinoid, thường xuất hiện trong các sản phẩm chăm sóc da. Hãy khám phá năm dạng dẫn xuất khác thuộc nhóm Retinoid là gì.

• Retinyl Palmitate: Là loại Retinoid không kê đơn, hoạt động nhẹ nhất trên da. Do đó, bạn có thể chọn cho mình những sản phẩm có chứa hợp chất này để  phù hợp với những làn da nhạy cảm, dễ kích ứng hoặc da khô, thiếu ẩm.

• Retinaldehyde: Hoạt chất này động mạnh hơn so với Retinyl Palmitate, song vẫn được sử dụng đối với nền da nhạy cảm hoặc cho những trường hợp không dung nạp được Retinoid.

• Retinol: Đây là hoạt chất mạnh nhất thuộc loại Retinoid không kê đơn. Retinol là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn sỡ hữu một làn da trắng sáng và căng mọng

• Tretinoin: Đây là một dẫn xuất của Vitamin A giống như Retinol, nhưng nó đã chuyển hóa thành acid nên nó còn được gọi là Retinoic Acid. Do hoạt động mạnh gấp 20 lần so với Retinol, Tretinoin chỉ nên được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

• Tazarotene: Hợp chất này được sử dụng đặc biệt cải thiện các vấn đề liên quan tới quá trình lão hóa da. Tuy nhiên, vì đây là hoạt chất mạnh nên chỉ được sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ và tuân thủ về liều lượng.

3. Cơ chế hoạt động của Retinol

Retinol hoạt động bằng cách điều chỉnh quá trình sừng hóa của da, ngăn chặn các tế bào sừng bít tắc lỗ chân lông, giúp cải thiện tình trạng mụn trứng cá.

Các phân tử nhỏ của retinol thẩm thấu sâu vào lớp biểu bì và tiếp tục đến lớp hạ bì của da, thay vì loại bỏ các tế bào da chết như trong hầu hết các sản phẩm điều trị mụn và chống lão hóa khác. Retinol sẽ thúc đẩy quá trình sản sinh collagen và elastin bằng cách trung hòa các gốc tự do khi nó vào được lớp giữa của da. Điều này làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn và lỗ chân lông to bằng cách tạo ra hiệu ứng "đầy đặn". Retinol cũng loại bỏ tế bào chết trên da, cải thiện kết cấu và tông màu của da.

4. Tác dụng của Retinol đối với da

Theo nhiều nghiên cứu khoa học và tổ chức uy tín trong lĩnh vực làm đẹp như AAD; NIAMS cho biết Retinol có nhiều tác dụng đối với làn da như cải thiện lão hóa, tái tạo da, hỗ trợ điều trị mụn. Sau đây, AHC sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ hơn những công dụng tuyệt vời mà Retinol mang lại cho làn da nhé! 

4.1 Cải thiện dấu hiệu lão hóa

Retinol giúp thúc đẩy quá trình sản sinh Collagen và Elastin trong da từ đó tăng cường kết cấu đàn hồi cho da, giúp da săn chắc và làm mờ các nếp nhăn hiệu quả. 

Bên cạnh đó, Retinol còn có khả năng ức chế sản sinh Melanin - nguyên nhân gây ra thâm nám và giúp da đều màu, cải thiện các vấn đề thâm sạm, tàn nhang. 

Ngoài ra retinol còn có khả năng chống oxy hóa mạnh, củng cố hàng rào bảo vệ da, tránh khỏi những tác động xấu từ môi trường: tia cực tím từ ánh nắng, khói bụi và ô nhiễm.

Theo một nghiên cứu năm 2020 cho thấy, Retinol dạng huyết thanh với nồng độ từ 0,3 đến 0.5% có thể cải thiện rõ rệt tình trạng da không đều màu, giảm tình trạng gia tăng sắc tố da và chống lão hóa rõ rệt. Bạn nên sử dụng đều đặn 3 lần/tuần và kiên trì sử dụng trong 12 tháng để thấy được hiệu quả rõ rệt. 

4.2 Tái tạo da hiệu quả

Retinol sẽ tác động đến các tế bào khác của làn da, giúp thẩm thấu nhanh vào da và làm kích thích quá trình sản sinh tế bào mới, sản sinh collagen từ đó tái tạo làn da hiệu quả.

Một đánh giá năm 2019 cho thấy, Retinol dạng bôi tại chỗ với nồng độ 0,1% mang lại hiệu quả vô cùng cao đối với việc kích thích và tái tạo tế bào, thúc đẩy sản sinh collagen. Bạn nên kiên trì sử dụng khoảng 2-3 lần/tuần và sử dụng liên tục trong 6 tháng sẽ thấy hiệu quả rõ rệt. 

Retinol giúp tái tạo da hiệu quả

4.3 Chăm sóc da mụn

Retinol có khả năng loại bỏ các tác nhân gây mụn như bụi bẩn, dầu thừa, da chết tích tụ dưới lỗ chân lông… Vì vậy, lỗ chân lông được thông thoáng, hạn chế bị bít tắc từ đó ngăn ngừa sự tái phát của mụn một cách hiệu quả.

Retinol hỗ trợ khắc phục tình trạng mụn trên da

Đồng thời, Retinol có chứa các phân tử cực nhỏ sẽ dễ dàng thẩm thấu vào tầng hạ bì, kích thích sản sinh collagen từ đó làm giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông và làm mờ các vết thâm mụn hiệu quả. Ngoài ra, hoạt chất này còn có tác dụng chống sưng, giảm viêm và kháng khuẩn trên bề mặt da do đó công dụng này rất hữu ích trong việc cải thiện các vấn đề về mụn da như mụn bọc, mụn viêm, mụn đầu đen…

Một nghiên cứu vào năm 2019 đã chỉ ra rằng, Retinol có nồng độ từ 0,5 đến 1% có khả năng trị mụn hiệu quả. Nếu bạn sử dụng liên tục từ 2-3 lần/tuần trong vòng 4-12 tuần sẽ thấy cải thiện tình trạng mụn trên da và mờ các vết thâm mụn rõ rệt.

5. Cách sử dụng Retinol đạt hiệu quả tối ưu

Retinol là hoạt chất có thể khiến làn da trở nên nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Để có thể tối ưu hiệu quả của Retinol bạn nên các sản phẩm chứa hoạt chất này vào ban đêm. Khi sử dụng retinol bạn cần tuân thủ quy trình khi sử dụng kết hợp với các sản phẩm chăm sóc da khác như sau:

• Bước 1: Làm sạch da trước khi sử dụng Retinol: tẩy trang -> rửa mặt bằng sữa rửa mặt -> tẩy tế bào chết (2-3 lần/tuần).

• Bước 2: Thoa một lớp toner để cân bằng pH trên da.

• Bước 3: Thoa một lượng Retinol nhỏ bằng hạt đậu lên da, thoa đều, lưu ý tránh vùng mắt và miệng.

• Bước 4: Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da khác theo quy trình chăm sóc thông thường: serum -> kem dưỡng da -> kem mắt (nếu có).

Đối với da khô và da nhạy cảm cần phải sử dụng các sản phẩm chăm sóc da khác làm bước đệm trước khi dùng Retinol. Các bước bạn cần tuân thủ khi sử dụng Retinol trên da nhạy cảm chính là: Tẩy trang -> Rửa mặt -> Kem dưỡng ẩm -> Retinol. 

Quy trình chăm sóc da khi sử dụng Retinol bạn cần biết

6. Những lưu ý khi sử dụng Retinol cần biết

Mặc dù Retinol là hoạt chất thuộc loại Retinoid không cần kê đơn nhưng người sử dụng cũng cần lưu ý một số điều để sử dụng nó một cách hiệu quả nhất mà không bị kích ứng 

Tình trạng và độ nhạy cảm của làn da

Kiểm tra độ nhạy cảm của da trước khi sử dụng Retinol bằng cách thoa sản phẩm với một lượng nhỏ, vừa đủ lên vùng da cẳng tay. Sau đó, dùng vải để che phủ, tránh vùng da có dùng Retinol tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời trong khoảng 24h

Nếu quan sát không có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào đối với vùng da đấy thì bạn có thể yên tâm sử dụng hoạt chất này cho chu trình skincare mỗi ngày.

Sử dụng Retinol với nồng độ phù hợp 

Tùy thuộc vào tình trạng da mà bạn có thể sử dụng Retinol với nồng độ khác nhau như:

• Đối với người mới bắt đầu sử dụng, bạn nên sử dụng Retinol với nồng độ từ 0,01 đến 1% để an toàn cho da và giúp da làm quen từ từ.

• Đối với những nền da khỏe hay muốn nâng cao nồng độ sau một thời gian sử dụng Retinol có thể dùng với nồng độ từ 0,1 đến 0,2%. 

• Khi da đã làm quen với Retinol, bạn có thể nâng nồng độ sử dụng lên 1% để mang lại hiệu quả tối ưu. 

Lưu ý về bao bì sản phẩm

Đây là yếu tố hết sức quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả sử dụng của Retinol. Đối với bao bì dạng lọ hay trong suốt dễ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời sẽ làm cho sản phẩm dưỡng da chứa Retinol bị oxi hóa, lâu dần sẽ giảm hiệu quả sử dụng. Bạn nên mua các sản phẩm dưỡng da có bao bì dạng mờ đục, ít tiếp xúc với không khí để bảo quản được lâu và hiệu quả sử dụng không bị thay đổi.  

Hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời

Khi sử dụng Retinol, da có thể mỏng hơn và trở nên nhạy cảm khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Dưới tác động động của tia UV, da dễ bị khô, cháy nám, kích ứng hoặc sưng tấy. 

Để bảo vệ da tối ưu, bạn nên sử dụng các loại kem chống nắng phổ rộng có SPF 30 trở lên và tránh để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Ngoài việc sử dụng kem chống nắng bạn cũng nên sử dụng những phương pháp che nắng hợp lý mỗi khi cần ra ngoài: sử dụng áo chống nắng, mũ, kính râm, tránh ra ngoài vào những thời gian có chỉ số tia UV cao nhất trong ngày như giữa trưa…

Kết hợp kem chống nắng SPF 30++ khi sử dụng Retinol

Tần suất và liều lượng sử dụng 

Khi mới bắt đầu sử dụng, bạn nên dùng Retinol ở nồng độ 0,1% sau đó nâng dần lên 0,5% hoặc 1%. Đồng thời, thời gian đầu bạn chỉ dùng với tần suất 1 lần/tuần và sau khi da đã làm quen với Retinol bạn có thể nâng lên 2-3 lần/tuần để mang lại hiệu quả cao hơn. 

Theo nghiên cứu của Gary Fisher – Chuyên gia Da liễu tại Đại học Y Khoa Michigan, Hoa Kỳ cho thấy cần sử dụng Retinol liên tục trong 12 tuần (khoảng 3 tháng) để có thể mang lại hiệu quả rõ rệt trên da.

Kết hợp Retinol với hoạt chất AHA, BHA, Tranexamic acid, Niacinamide

Hiện nay nhiều người HIỂU NHẦM rằng “Không thể dùng chung Retinol và BHA trong cùng một quy trình chăm sóc da”; Độ pH của AHA/BHA làm giảm hiệu quả của Retinol” hay Retinol hoạt động hiệu quả hơn khi không có thành phần AHA/BHA”

Tuy nhiên, sự thật là các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, sử dụng kết hợp AHA/BHA với Retinol vô cùng có lợi cho da cho dù bạn sử dụng chung riêng rẽ hay trong cùng một quy trình chăm sóc da. Các sản phẩm có độ pH thấp không ức chế quá trình chuyển hóa Retinol thành dạng hoạt động theo bất kỳ cách nào khi được sử dụng trên da. Thậm chí Retinol còn duy trì ổn định trong các chế phẩm có độ pH thấp. Đồng thời, loại bỏ tế bào chết với AHA và BHA sẽ giúp da thẩm thấu những dưỡng chất khác tối ưu hơn, điển hình là Retinol.

Lưu ý khi sử dụng Retinol kết hợp với AHA, BHA, Tranexamic Acid, Niacinamide

• Kết hợp BHA và Retinol trong cùng một quy trình chăm sóc da: BHA và Retinol hoàn toàn có thể cùng góp mặt trong một quy trình. Cụ thể, sử dụng loại bỏ tế bào chết chứa BHA trước, tinh chất chứa Retinol sau. Tương tự với AHA, Tranexamic, Niacinamide…

• Sử dụng xen kẽ: Nếu đang sở hữu làn da nhạy cảm, việc BHA dùng chung Retinol có thể gây ra một số phản ứng kích ứng không mong muốn. Do vậy, trong trường hợp này, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng Retinol và BHA trong mỗi quy trình chăm da buổi sáng và buổi tối. Cụ thể, hãy thoa BHA buổi sáng và Retinol buổi tối.

Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng Retinol ngày chẵn và BHA ngày lẻ để giảm thiểu những phản ứng phụ không mong muốn.

7. Nên sử dụng Retinol hay Retinal?

Tùy vào nhu cầu của từng cá nhân mà bạn có thể chọn sử dụng Retinol hay Retinal.

Retinal là một hoạt chất không tốn quá nhiều thời gian để chuyển đổi, do đó thành phần này sẽ phân phối cho chính mình những tác dụng gần giống nhất với acid retinoic tuy nhiên trong quá trình sử dụng sẽ gây nên một số hiện tượng kích ứng nhưng nó nhẹ hơn Tretinoin, hoặc Acid retinoic (loại retinoid khác cùng họ với nhau) nên nếu so sánh với nhau thì nhiều bác sĩ da liễu thường ưu tiên sử dụng retinal do ít gây kích ứng hơn, nhưng vẫn có hiệu suất cao tương tự Tretinoin.

Với một làn da nhạy cảm hoặc chưa bao giờ sử dụng bất kỳ loại Retinoid nào và muốn chăm sóc bằng các loại retinoid thì bạn nên lựa chọn retinol thay vì retinal vì khả năng gây kích ứng của retinol thấp hơn nhiều mà hiệu quả mang lại cũng tương đương như retinal tuy sẽ mất thời gian lâu hơn một chút. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng những thành phần đó, nhưng lại muốn thấy tác dụng rõ rệt hơn, thì bạn hãy sử dụng Retinal.

8. Những tác dụng phụ khi dùng Retinol?

Retinol cũng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn với làn da của bạn nếu được sử dụng không đúng cách hay không đúng liều lượng. Dưới đây là tác dụng phụ của Retinol:  

• Da nóng rát và đau như bị ong chích: Khi mới sử dụng làn da của bạn có thể gặp những triệu chứng như: làn da nóng, rát, ngứa và châm chích. Cách khắc phục cho triệu chứng là này sử dụng từ nồng độ thấp đến cao, kết hợp cùng với dưỡng ẩm, cấp ẩm khi tăng nồng độ.

• Da khô và bong tróc: Da của bạn sẽ có dấu hiệu bong tróc, sần sùi, hiện tượng này thường được thấy khi bạn sử dụng Retinol ở nồng độ cao. Để giảm tình trạng này bạn cần giảm dần nồng độ và kết hợp những sản phẩm dưỡng ẩm nhiều để phục hồi da nhanh nhất.

• Da bị kích ứng, nổi mẩn đỏ: Tình trạng da của bạn bị kích ứng và nổi mẩn đỏ khi sử dụng Retinol khả năng cao là do bạn sử dụng nồng độ chưa phù hợp, sử dụng không đúng cách, không tương thích với các sản phẩm khác hoặc là do da bạn quá nhạy cảm. Do đó bạn cần test tính nhạy cảm của làn da trước khi sử dụng Retinol lên da mặt, sử dụng với nồng độ thích hợp và liều lượng vừa phải.

• Nổi mụn: Tương tự như làn da bị kích ứng, tình trạng nổi mụn khi sử dụng Retinol cũng do sai liều lượng, sai nồng độ, không tương thích với các sản phẩm khác, hoặc da đang trong tình trạng dị ứng, viêm nhiễm hoặc bị tổn thương có thể dễ dàng bị kích ứng hơn khi sử dụng Retinol. Ngoài ra, Retinol kích thích quá trình tái tạo da và loại bỏ tế bào chết. Điều này có thể làm tăng cường quá trình thoát dầu và làm mở các nang lông, dẫn đến tình trạng bí tắc nang lông, mụn mới xuất hiện.

9. Một số câu hỏi liên quan đến Retinol

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH SKINETIQ - Đơn vị phân phối độc quyền thương hiệu AHC tại Việt Nam

Địa chỉ: 6B Trần Cao Vân, P. Đa Kao, Q.1, TP. HCM

SĐT: 028 6650 8900

Zalo: bit.ly/3C4vdKX

Lazada: https://bit.ly/3ZvnRKd 

Shopee: https://bit.ly/3xYKpHu

Hannah Nguyễn (Hannah Olala) Beauty blogger số 1 Việt Nam - hợp tác cùng hơn 400 nhãn hàng mỹ phẩm cao cấp và dược mỹ phẩm hàng đầu Sở hữu hơn 370.000 lượt theo dõi cùng hơn 3,4 triệu lượt thích trên TikTok, HannahOlala (Hannah Nguyễn) hiện đang là một trong những nhà sáng tạo nội dung nổi bật trong lĩnh vực làm đẹp. Đồng sáng lập Skinetiq, Chủ sở hữu Diyou MediSpa